Ervaringen Centraal

Een medewerker deelt hoe zij op een creatieve manier contact maakt met een bewoner die zich vaak terugtrekt. Een bewoner vertelt over zijn voormalige werk als kok en dat hij graag helpt met koken voor de afdeling. Een naaste deelt hoe zij zich voelt als zij haar moeder na een weekend samen weer terug naar het verpleeghuis brengt. Deze ervaringen dragen bij aan de persoonlijke beleving van kwaliteit van zorg en zijn hiermee een bron van informatie voor zorgorganisaties om te leren, ontwikkelen en verantwoorden.

Het is de uitdaging deze ervaringen te verzamelen, te structureren, te delen en te duiden. De methode Ervaringen Centraal biedt daarbij uitkomst. In deze methode voor kwaliteitsverbetering kunnen ervaringen worden gebruikt voor het gezamenlijk invullen van zorg en ondersteuning (microniveau), het reflecteren op de geleverde zorg en onderlinge samenwerking (mesoniveau) en het in kaart brengen van de geleverde zorg en ondersteuning en voor kwaliteitsbeleid en verantwoording (macroniveau).

Samen met zorgorganisaties Respect en ZZG Zorggroep hebben we Ervaringen Centraal ontwikkeld. In de methode staan twee cycli rondom Ervaringen Centraal centraal: de ‘ervaringencyclus’ en de ‘kwaliteitscyclus’. Medewerkers, bewoners en naasten gaan aan de slag met de ervaringencyclus. Deze cyclus telt vier fasen. In de eerste fase zijn medewerkers, bewoners en naasten zich bewust van de betekenisvolle ervaringen die ze mee maken. In de tweede fase delen zij deze ervaringen met andere betrokkenen. In de derde fase staat het samen reflecteren op de ervaringen centraal en in de vierde fase wordt het handelen afgestemd op de geleerde lessen.

Managers en bestuurders gaan aan de slag met de ‘kwaliteitscyclus’. Deze cyclus sluit aan bij de cyclus van kwaliteitsverbetering beschreven in het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg en telt ook vier fasen. In de eerste fase stellen managers en bestuurders een kwaliteitsplan op. In de tweede fase formuleren zij duidingsvragen om de doelstellingen van hun kwaliteitsplan te evalueren. In de derde fase lezen en analyseren ze de gedeelde ervaringen en maken ze de verbinding met de ervaringencyclus. In de vierde fase formuleren ze de opgedane inzichten en rapporteren ze deze in het kwaliteitsjaarverslag.

Bij zorgorganisaties Respect en ZZG Zorggroep leidde de methode onder meer tot uitwisseling van informatie die aansluit bij de leefwereld van medewerkers, nieuwe manieren van leren en ontwikkelen in de teams en handvatten voor managers en bestuurders om narratieve informatie te gebruiken voor kwaliteitsverbetering en -verantwoording. Wil je dit ook realiseren in jouw organisatie? Lees dan meer over Ervaringen Centraal in het eindverslag van ons project. Of ga zelf aan de slag met Ervaringen Centraal. Download dan het Doeboek met bijbehorende speelkaarten of schrijf je in voor de gratis minicursus voor teambegeleiders.

(Don’t speak Dutch? View the English version of our final report, activity book and exercise cards.)

Om medewerkers van zorgorganisaties te ondersteunen bij het gebruik van het Doeboek, ontwikkelden we een videoreeks. De video’s bevatten uitleg, voorbeelden en vragen rondom de methode Ervaringen Centraal en de ervaringencyclus. Zo krijgen kijkers inzicht in wat het werken met ervaringen inhoudt en oplevert. De reeks bestaat uit zes korte video’s:

1. Verhalen voor kwaliteitsverbetering in het verpleeghuis. In deze video vertellen kwaliteitsmanager Roland en verzorgende Mike wat het werken met Ervaringen Centraal voor hen betekent.
2. Ervaren. In deze video leggen we uit hoe je je bewust kunt worden van wat je meemaakt.
3. Delen. In deze video vertellen we hoe je anderen deelgenoot kunt maken van jouw ervaring.
4. Reflecteren. In deze video zie je hoe je aan de slag kunt met de vraag: ‘Wat vinden we en leren we van de ervaringen?’
5. Handelen. In deze video lichten we toe waarom het belangrijk is om de geleerde lessen uit de reflectie uit te gaan proberen in de praktijk.
6. De SenseMaker® app. Deze video bevat uitleg over het gebruik van de SenseMaker® app; een app om ervaringen vast te leggen en terug te zien.

De complete afspeellijst op YouTube is hier te vinden.